WARZYWA RZEPOWATE – Rzepa Rzodkiew Rzodkiewka

WARZYWA RZEPOWATE

Rośliny rzepowate, z których największe znaczenie ma rzodkiewka, odznaczają się krótkim okresem wegetacji, małą wrażliwością na niskie temperatury, dużymi wymaganiami w stosunku do wody i światła (w cieniu nie wytwarzają części jadalnej). Uprawia się je jako przedplony i poplony, zazwyczaj w drugim roku po oborniku.

Rzepa

Rzepa jest rośliną dwuletnią: w pierwszym roku tworzy rozetę liści i jadalne zgrubienie, w drugim roku kwitnie i wydaje nasiona. Ma ona niewielkie wymagania klimatyczne: nasiona kiełkują przy 2-3°C, siewki wytrzymują temperaturę minus 3-4°C. Rzepa udaje się najlepiej na glebach żyznych, umiarkowanie wilgotnych. Uprawia się ją w drugim lub trzecim roku po oborniku, przy czym roślina ta wymaga głęboko uprawionej gleby.
Odmianą wczesną do użytku letniego jest Schneeball (Śnieżna Kula), o kształcie prawie kulistym, nieco wydłużonym ku dołowi, barwy białej. Sieje się ją wcześnie wiosną, jako przedplon, w rzędy co 20-25 cm (0,3-0,4 g/m2). Odmianą późną o kształcie kulistym, nieco wydłużonym ku dołowi, barwy żółtej i miąższu intensywnie żółtym jest Goldball (Złota kula). Sieje się ją jako poplon w lipcu w rzędy co 30 cm. Po wzejściu rośliny przerywa się w rzędzie co 8 cm. Plon rzepy wczesnej wynosi 0,8-1 kg/m2, później – 1,5-2,5 kg/m2. Rzepa źle się przechowuje. Można pozostawić ją na zagonie (tylko odmianę późną), okryć i w czasie zimy w miarę potrzeby sukcesywnie wykopywać.

Rzodkiew

Rzodkiew różni się od rzodkiewki tylko większymi liśćmi i większym jadalnym zgrubieniem. Ma ona od rzodkiewki większe wartości odżywcze, stąd zaleca się spożywanie jej w celach leczniczych przy schorzeniach wątroby. Wczesne odmiany rzodkwi, tzw. majowe są jednoroczne, późne są dwuletnie. Rzodkiew jest rośliną klimatu chłodnego. W warunkach długiego dnia szybko wybija w pędy kwiatowe i parcieje. Udaje się na glebie średnio zwięzłej, o dostatecznej zawartości próchnicy i wody.
Odmiany rzodkwi dzielą się zależnie od długości wegetacji i trwałości w przechowaniu na: letnie, jesienne i zimowe (późne), toteż w zależności od odmiany dostosowuje się terminy siewu. Sieje się ją w rzędy co 20-25 cm (0,6-0,8 g/m2). Odmiany wczesne (Ostergruss Różowa – półdługa, barwy karminoworóżowej i Ostergruss Biała -owalna, barwy białej) wysiewa się możliwie wcześnie na wiosnę (początek kwietnia), odmiany jesienne (Monachijska Biała – owalna, barwy białej) w maju, odmiany zimowe (Murzynka – okrągła, skórka czarna, miąższ biały) na użytek jesienny – w czerwcu, w rzędy co 30-40 cm, w rzędzie co 20 cm, na przechowanie zimowe – w lipcu. Po wzejściu roślin trzeba wykonać przerywkę, zostawiając rośliny przynajmniej co 6-8 cm. Rzodkiew zbiera się stopniowo, w miarę dorastania. Plon z 1 m2 może wynieść: odmian wczesnych 1-2 kg, późnych 2-2,5 kg.

Rzodkiewka

Rzodkiewka jest rośliną o bardzo krótkim okresie wegetacji. Jej wartość odżywcza polega na stosunkowo dużej zawartości witaminy C, witamin B, i B2 oraz soli mineralnych, przede wszystkim żelaza. Ponadto rzodkiewka wpływa pobudzająco na procesy trawienne. Jest niewrażliwa na zimno, natomiast w temperaturze powyżej 18-20°C, zwłaszcza podczas suszy, parcieje. Wymaga gleby żyznej, próchni-cznej, spulchnionej. W cieniu w ogóle nie tworzy zgrubienia. Rzodkiewka przy długim dniu zakwita, dlatego nie można jej uprawiać w czasie lata, a tylko wiosną i jesienią. Uprawia się ją w drugim roku po oborniku lub bezpośrednio po kompoście (jesienią lub wiosną 4-5 kg/m2), na wiosnę zaś wysiewa się 15 g saletrzaku, 30-40 g 40-procentowej soli potasowej i 30 g superfosfatu na 1 m2.
Rzodkiewkę uprawia się w szklarniach, inspektach, tunelach foliowych (odmiany: Saxa, Rowa i Silesia) i w gruncie. W celu przyspieszenia zbioru rzodkiewki przy najwcześniejszych wysiewach na zagonach nakrywa się ją folią, co pozwala uzyskać o 10-14 dni wcześniejsze zbiory. Do gruntu sieje się rzodkiewkę w dwóch terminach: na wiosnę, jak najwcześniej (do maja), gdy tylko gleba obeschnie, w rzędy co 10-15 cm, oraz w sierpniu na zbiór we wrześniu i październiku. Aby mieć rzodkiewkę przez dłuższy okres, należy ją siać w odstępach dwutygodniowych – na wiosnę, do maja, a następnie od połowy sierpnia do połowy września. Można również siać rzodkiewkę jako dodatek do nasion wolno kiełkujących, np. marchwi i pietruszki. Rzodkiewka szybko kiełkując, wyznacza rzędy, a następnie zebrana nie przeszkadza we wzroście swym partnerom.
Wśród odmian rzodkiewki wyróżnia się rośliny o zgrubieniu kulistym, barwy czerwonej lub czerwonej z białym końcem i zgrubieniu podłużnym całkowicie białym. Z odmian wczesnych mamy do wyboru: Saxa – zgrubienie okrągłe, barwy czerwonej; Krakowianka – okrągłe, dwubarwne czerwono-białe; Cherry Belle – okrągłe, czerwone, i Tetra Iłówiecka – okrągłe, dwubarwne czerwono-białe. Z odmian średnio wczesnych (około 35 dni od siewu do zbioru): Wourzburska -zgrubienie lekko wydłużone, czerwone, i Szkarłatna z Białym Końcem – okrągłe, dwubarwne, czerwono-białe, rzodkiewka najbardziej u nas popularna. Odmiana późna – Sopel Lodu – zgrubienie długie, wrzecionowate, białe, miąższ szklisty, o ostrym smaku, wolno parcieje, nadaje się do późnego siewu jesiennego.

Ten wpis został opublikowany w kategorii Działka i oznaczony tagami , . Dodaj zakładkę do bezpośredniego odnośnika.