ROŚLINY OZDOBNE DWULETNIE
Cykl rozwojowy, a także produkcyjny roślin dwuletnich trwa przez dwa okresy wegetacyjne — z tego też względu nazywane bywają dwuletnimi, chociaż wiele z nich może przetrwać dłużej niż dwa lata.
Zazwyczaj nasiona roślin dwuletnich wysiewane są w pierwszej połowie lata do inspektów lub na rozsadniku. Gdy siewki wykształcą dwa-trzy liście, przepikowuje się je również do inspektu lub na rozsad-nik w rozstawie odpowiedniej dla danego gatunku roślin. W końcu sierpnia lub w pierwszej dekadzie września rozsadę wysadza się do gruntu na zagony lub na miejsca stałe — tam gdzie będą kwitnąć w roku następnym.
Rośliny dwuletnie zimują w gruncie, niektóre jednak wymagają okrycia w czasie zimy — szczególnie gdy jest ona mroźna i bez opadów śniegu. Najlepszym okryciem są w tym wypadku gałązki drzew iglastych, chociaż można również użyć słomy zbóż lub kukurydzy, a także torfu, należy jednak pamiętać, aby wiosną dość wcześnie okrycia takie zdejmować, gdyż przetrzymanie może spowodować uszkodzenie wyrastających i kwitnących roślin. A oto ważniejsze gatunki roślin dwuletnich:
Bratek ogrodowy — Viola wittrockiana
Jest jedną z najpopularniejszych roślin dwuletnich. Występuje tu wiele grup, ras i typów jak np. bratki szwajcarskie olbrzymie, bratki ,storczykowate” i inne. Znanych jest wiele odmian bratków ogrodowych o szerokiej gamie barw — ciemnogranatowe, fioletowe, niebieskie, bordo, brązowe, cynobrowe, żółte, białe, a także dwubarwne i wielobarwne.
Bratki stosowane są zwykle na kwietnikach w miastach, nadają się również do dekoracji balkonów i okien, a także do ogródków przydomowych i na cmentarze. Coraz częściej uprawiane też są na kwiat cięty, gdyż wiosną małe bukieciki tych kwiatów’ są chętnie kupowane.
Nasiona bratków wysiewa się od drugiej połowy czerwca do pierwszych dni lipca w inspekcie lub na rozsadniku. Na 1 okno wysiewa się 4—5 g nasion. Nasiona należy lekko przykryć ziemią i po podlaniu dobrze zacieniować aż do rozpoczęcia wschodzenia roślin. Pikuje się tylko wtedy, gdy wschody są zbyt gęste (rozstawa 4X5 cm). W końcu sierpnia — w pierwszej połowie września sadzi się rozsadę na zagonach (7—8 linii na zagonie, a w linii co 15 cm). W zimie dobrze jest zagony okryć, najlepiej jedliną, zwłaszcza w zimy bezśnieżne. W drugiej połowie kwietnia — na początku maja bratki wykopuje się z zagonów i sadzi na miejsca stałe.
Niekiedy stosuje się wysiew zimowy (luty) w inspekcie; wówczas uzyskuje się jeszcze kwitnienie w tym samym roku, lecz ten sposób uprawy jest praktykowany raczej przy uprawie bratków na nasiona — przy produkcji jednorocznej. Należy jednak pamiętać, ze przy jednorocznym cyklu uprawy zbiór nasion będzie o wiele mniejszy niż przy dwuletnim.
Dzwonek ogrodowy — Campanula medium
Wyrasta do wysokości kilkudziesięciu centymetrów. Obficie pokrywające roślinę dzwonkowate kwiaty bywają fioletowe, niebieskie, liliowe, różowe i białe. Występują tu kwiaty pojedyncze, półpełne, a także tzw. kielichowe lub spodeczkowe, u których wykształca się kielich barwny w postaci spodeczka. Dzwonki uprawia się przede wszystkim na kwiat cięty, nadają się również na rabaty, a nawet do grup.
Nasiona wysiewa się w drugiej połowie maja — na początku czerwca do inspektu w rozstawie 3X5 cm. Na początku września wysadza się na zagony w rozstawie 30 X 30 cm.
Dobrze rosną w stanowisku słonecznym, osłoniętym, na glebie żyznej i wilgotnej. Kwitną w czerwcu — lipcu następnego roku po wysiewie.
Goździk — Dianthus
Spośród goździków dwuletnich z gatunku Dianthus caryophyllus w gruncie uprawiane są najczęściej odmiany z grupy Grenadin lub wcześniejsze od nich, tzw. wiedeńskie karłowe. Wyrastają one do wysokości 35—50 cm, mają kwiaty dość duże, zwykle pełne (do 75% pełnych), białe, różowe, żółte, czerwone, silnie pachnące. Kwitną w końcu czerwca — na początku lipca. Uprawiane są na kwiat cięty. Znoszą dobrze przesadzanie nawet w okresie kwitnienia.
Nasiona wysiewa się w połowie maja do inspektu zimnego. Na 1 okno wysiewa się 5 g nasion. Gdy siewki mają 3—4 listki, należy je przepikować w rozstawie 5X5 cm. Rozsadę wysadza się do gruntu w sierpniu w odległości co 25 cm. Na zimę należy zabezpieczyć przed zającami.
Najlepiej rosną na ciepłej, gliniasto-piaszczystej glebie w stanowisku słonecznym.
Często uprawiany jest również goździk brodaty (Dianthus barbatus) o drobnych kwiatach białych, różowych i karminowych, zebranych w tałerzykowate kwiatostany o średnicy około 10 cm. Uprawiany jest na kwiat cięty lub stosowany na rabaty.
Nasiona wysiewa się w maju—czerwcu do inspektu (3 g na 1 okno), siewki przepikowuje się w rozstawie 5X5 cm, a w sierpniu—wrześniu wysadza się na zagony lub rabaty w rozstawie 20 X 30 cm.
Wymaga on gleby gliniasto-piaszczystej, wilgotnej i nie świeżo nawożonej oraz słonecznego stanowiska, gorzej rośnie na gruntach zbyt wilgotnych. Jest to roślina odporna na mróz — doskonale przezimowuje. Kwitnie w czerwcu-lipcu roiku następnego po wysiewie.
Mak syberyjski — Papnver nudicaule
Kwiaty ma niewielkie, barwy szkarłatnej, pomarańczowej, żółtej i białej. Maki te stosuje się na rabaty, a również uprawia na kwiat cięty — wówczas ścina się w pączkach na pół rozwiniętych.
Ze względu na złe przyjmowanie się roślin przy przesadzaniu nasiona należy wysiewać wprost na miejsca stałe w maju lub czerwcu. Siew powinien być rzadki (50 g na 1 ar); przy siewie gęstym rośliny przerywa się, zostawiając co 10—15 cm. W zimie rośliny należy lekko okryć. Kwitnie w maju—czerwcu następnego roku.
Najlepiej rośnie i najobficiej kwitnie w stanowisku słonecznym na glebie żyznej, głęboko uprawionej.
Malwa ogrodowa Althaen rosea
Bardzo dekoracyjna roślina, o długich (do 2 m) łodygach, pokrytych dużymi kwiatami. Najefektowniejsze są malwy pełnokwiatowe, o bogatej skali barw, przeważnie jasne, pastelowe, lecz bywają też odmiany o barwach ciemniejszych, jak wiśniowe i szkarłatne.
Jest to powszechnie znana u nas roślina i chętnie uprawiana w ogródkach przydomowych i działkowych — stosowana do podsadzeń grup bylinowych oraz sadzona przy ogrodzeniach i drogach. Malwa najlepiej rośnie w miejscach słonecznych, na glebie żyznej, przepuszczalnej, średnio wilgotnej.
Nasiona malw wysiewa się w końcu maja do inspektu, następnie pikuje się na zagonach w odstępach 20—30 cm. Na miejsce stałe sadzi się w rozstawie 30 X 50 cm we wrześniu lub wiosną (najlepiej), przenosząc z dużą bryłą ziemi. Malwa może przetrwać na tym samym miejscu nawet 3—4 lata, najładniejsze jednak kwiaty wykształca w drugim roku uprawy.